Benami Property rights for married Women 2025 “Delhi HC निर्णय २०१८: पत्नीच्या नावावर प्रॉपर्टी – वैध उत्पन्नातून केले असल्यास बेनामी नाही. काय नियम, काय काय काळजी घ्यावी? संपूर्ण मार्गदर्शक.”
Benami Property rights for married Women 2025
आजकाल अनेक लोक करबचत, कौटुंबिक धोरण किंवा सुरक्षेसाठी पत्नीच्या नावावर घर किंवा जमीन घेण्याचा निर्णय घेतात. पण कायदेशीर अडचणी येऊ शकतात, त्यामुळे दिल्ली उच्च न्यायालयाने दिलेला महत्त्वाचा निर्णय जाणून घेणं आवश्‍यक आहे.
👉सविस्तर माहितीसाठी क्लिक करा👈
१. दिल्ली HC चा निर्णय काय आहे?
Benami Property rights for married Women 2025 दिल्ली उच्च न्यायालयाने अगस्त २०१८ मध्ये दिल्ली आणि गुडगावमधील दोन प्रॉपर्टी खरेदी प्रकरणात, उच्च न्यायालयाने trial court ची बेनामी मान्यताकारी निर्णय उलथवला.
न्यायालयाने स्पष्ट केले:
- Section 2(9)(A)(b)(iii) अंतर्गत, पत्नीसाठी वैध उत्पन्नातून संपत्ती कुठेही बेनामी मानली जाणार नाही.
- जर पैशाचा स्त्रोत खुला, वैध आणि पुराव्यांसहित असेल, परंतु रजिस्ट्रीत पत्नीचं नाव असेल, तरी patni मालक नसून khara मालक patni-pati नाही तर pati स्वतः आहे.
त्यामुळे “नावावरून बेनामी” असा कठोर निषेध लागू होत नाही.
हे ही पाहा : “लक्ष्मीमुक्ती योजना: आता सातबाऱ्यावर शेतकऱ्याच्या पत्नीचे नावही होणार नोंद”
२. कायद्यातल्या सुधारणा – बेनामी कायदा २०१६
Benami Property rights for married Women 2025 1988 च्या मुलभूत कायद्यात सुधारणा करून २०१६ मध्ये अ‍ॅमेडमेंट करण्यात आली. खाली प्रमुख मुद्दे:
| मुद्दा | काय बदल झाला |
|---|---|
| Section 3(2) व 4(3) | पत्नी-बच्च्यांसाठी लागणारी presumption काढली |
| Section 2(9)(A)(b)(iii) | पत्नी किंवा मुलांच्या नावावर वैध पैशातून घेतलेली संपत्ती बेनामी_AXI |
| प्रोस्पेक्टिव्ह effect | अ‍ॅक्ट नवीन 1 नोव्हेंबर 2016 पासून लागू; पूर्वीच्या व्यवहारांवर retrospective नाही |
👉खताचे नवीन दर जाहीर, पहा सविस्तर👈
३. कोर्टाने हे का म्हटले?
Benami Property rights for married Women 2025 Delhi HC च्या observations:
- Trial court ने पुरानी बेनामी कायद्यातले sections (जे repeal झाले) वापरून निर्णय दिला—हे न्यायालयाने चुकीचे मानले.
- सत्य व्यवहाराचा स्त्रोत आणि उत्पन्न पुरावा असल्यास, transaction पारदर्शक आहे तर तो बेनामी नाही हे न्यायालयाने स्पष्ट केले.
४. व्यवहार करताना काय काळजी घ्यावी?
- उत्पन्नाचे रेकॉर्ड ठेवा: बँक स्टेटमेंट, सॅलरी स्लिप, IT रिटर्न यांचा पुरावा ठेवा.
- समझोता (Agreement) तयार करा: “हे पैशाचे स्रोत साहजिक असलेले आहेत, आणि मालकी अंततः पतीची राहणार आहे” असे स्पष्ट लिहिलं पाहिजे.
- पारदर्शक कुटुंब संवाद: कुटुंबातील वरिष्ठांसह स्पष्ट चर्चा ठेवा.
- कायदेशीर सल्ला: व्यवहाराआधी अनुभवी वकीलाशी चर्चा करा. Benami Property rights for married Women 2025
- कर सजगता: Capital Gains आणि अन्य टॅक्स संदर्भातील कलमांची माहिती ठेवा.
हे ही पाहा : जमिनीची कागदपत्रे आता WhatsApp वर – महाभूमी अभिलेख विभागाचा डिजिटल उपक्रम
५. कधी बेनामी समजलं जाऊ शकतं?
- पैशाचा स्रोत पारदर्शक नाही (काळा पैसा).
- उत्पन्न बनावट किंवा डमी ऍकाउंट्समधून झाले असेंप।
- Servers चे records manipulate करून “fictitious named” असा व्यवहार केला.
Benami Property rights for married Women 2025 न्यायालयाने स्पष्ट म्हटले आहे की:
“ज्यांनी काळा पैसा पांढरं करण्याचा प्रयत्न केला… अशा व्यक्तींवर कठोर कारवाई होईल.”
हे ही पाहा : शेत रस्त्यांवरील नवे सरकारी नियम 2025 – आता शेतकऱ्यांना मिळणार कायदेशीर हक्क आणि सातबाऱ्यावर नोंद
६. Wedding Gifts / Divorce Settlement मध्ये प्रॉपर्टी ट्रान्सफर?
Benami Property rights for married Women 2025 हा लेख त्या संदर्भात नाही. मात्र Supreme Court आणि काही HC निर्णयात divorce/settlement मध्ये transfer झालेल्या संपत्तीवर specific नियम आहेत, परंतु त्यांचा निर्णय बेनामी कायद्यातून वेगळा असू शकतो. त्यामुळे यात अखेरचे take-away म्हणजे:
- आजच्या संदर्भात, पतीच्या उत्पन्नातून वैध व्यवहार केला तर, तो बेनामी तक्रारींच्या बाहेर राहतो (2016 अ‍ॅक्ट नुसार).
२०१८ च्या Delhi HC च्या निर्णयानुसार, पत्नीच्या नावावर घेतलेली वैध उत्पन्नातून संपत्ती बेनामी मानली जाणार नाही. २०१६ अ‍ॅमेंडमेंट मध्ये स्पष्टपणे पत्नी-विभागात exemption दिला आहे, आणि नव्या कायद्याच्या संदर्भात पुरावा राहण्याची गरज आहे. व्यवहार पूर्णतः पारदर्शक, दस्तावेजीकृत आणि कायदेशीर सल्ल्यानुसार असायला हवा.
हे ही पाहा : PCMC Job Vacancy 2025 – मुलाखतीवर आधारित पदभरती | फी = 0
📌 तुम्ही सुचवलेला मार्गदर्शन:
- बँकचे स्टेटमेंट, salary slips, ITR
- Tracing purchase funds
- Agreement document
- वकीलांची तपासणी
यामुळे पुढील अडचणी टाळता येतात.